verslag van de fruitherkenningsdag te Luxwoude

Bij een gezellige boerderij aan de westkant van het dorpje Luxwoude in Friesland – Fryske vlag bij de ingang – stonden veel auto’s langs de kant van de weg.  Een pijltje wees naar de richting, waar mensen met een kist heen liepen voor mij. Ik was op een goede plek.

Ik was de nieuwe determinatieleerling. Voor mijn eerste les was ik net een week eerder uitgenodigd door een van de top fruitkenners, Jan Woltema. “Misschien wil je leren determineren?” – “-Ja, graag, met alle liefde voor appels en oude rassen – wil ik graag”. Dus, Luxwoude wordt mijn eerste kans.

Dit las ik een dag eerder op de website van Vrienden van het Oude Fruit: “Op 15 september van 10.30 tot 15.30 uur organiseert het kenniscentrum Vrienden van het Oude Fruit een “fruitherkenningsdag” in Luxwoude.

Ik kwam net na 10:30 – maar er waren niet alleen veel auto’s bij de ingang – maar ook veel mensen in de schuur waar mandjes appels en peren staan uitgestald, een paar cameramensen, journalisten, en – een aantal mensen met eigen fruit voor determinatie.

Het was voor mij een leuke verrassing om dit te zien: een rij van bezoekers met veel interesse en met spanning – soms in hun eentje soms met familie – met fruit in kisten, doosjes, mandjes, zakjes, en gewoon takken in hand. Non-stop wordt er gedetermineerd (misschien een korte halfuurtje lunchpauze rond één uur). Leuk.

Het was zo druk dat determinatiegroep (vijf experts + ik als leerling) in tweeën werd gesplitst – en alleen voor de moeilijke appels en peren vroeg de ene groep de opinie van de andere groep.

Drie determineerdersdruk bezig

Drie determineerdersdruk bezig

Griet Bergsma (ik had bij het eind van de dag begrepen dat zij de eigenaresse is van de boerderij met schuur en met een rijke en bijzondere boomgaard naast haar boerderij) – heeft een bijzondere snelle en correct determinatiekundigheid – dus hebben wij vaak gevraagd: “Griet, a.u.b., wat is je eerste idee?” Het was soms een keer verkeerd, en soms zijn de appels waarnaar gevraagd werd tot nu toe nog een onbekende verassing.

Een stroom van mensen. Echt leuk. Aafke Meinesz, één van de determineerders, zei dat misschien kwam vanwege een verhaal een paar dagen eerder in de Leeuwarder Courant. Mijn eigen gevoel is dat mensen in onze noordelijke provincies nu vaker naar de geschiedenis en ook naar de oude fruitrassen kijken. En meer mensen willen oude rassen in eigen tuin planten, en als ze een nieuw huis kopen. En als er al fruitbomen staan, zorgen ze dat het oude fruit bij de plek ook bekend (gedetermineerd) is en ze bewaren ze dan de bomen ook.

DSC_1230

OK, terug naar mijn les. Ik was en ben ik ook bang – vanwege nieuwe privéregels – om gezichten van mensen op mijn foto’s te hebben. Dus ik maakte foto’s van appels, handen en van de tafel – elke 10 minuten hadden wij een nieuwe set fruit voor determinatie voor ons. Als mensen hun eigen appels en peren niet mee terug wilden nemen – dan ging ze in mandjes met de naam van de appel / peer er op, zodat de andere bezoekers deze variëteit ook konden zien.

DSC_1214

Maar ik ben nog een leerling. Dus ik keek niet alleen hoe de experts naar de boeken en doorsnede van appels / peren kijken,  ik let ook op de vragen. Als we de vruchten  appels in de hand nemen, kunnen we naar de schil en vorm kijken, maar we vragen ook “is je appel zoet of zuur?”; “waar staat de boom?”;  “Kunt u iets over de boom geschiedenis herinneren?”. Het was drie of vier keren gedurende dag dat de experts het adres van de boom / eigenaars noteerden. En dat is ook van waarde – die bomen zijn misschien meer belangrijk, pomologen willen graag naar die bomen kijken en er eventueel enthout van af nemen.

Ik kan niet echt zeggen hoeveel mensen er kwamen. Het was echt bijzonder druk, mensen met kisten en mandjes/zakjes moesten echt in de rij te staan. Mijn gevoel – er waren ongeveer 80 fruitrassen te determineren en ongeveer 120 bezoekers.

Er kwam later nog een leerling veel jonger dan ik – jammer ik kan zijn naam niet herinneren, – maar ik denk dat hij veel meer wetenschappelijk is dan ik. En ook lief van organisatoren dat alle bezoekers koffie of thee of appelsap met koek konden kiezen. De pomologen kregen ook echt lekkere soep – gemaakt door  vrijwillige familie voor deze bijeenkomst van kenners van het oude fruit .

Ja, en dan was er ook een bijzonder fruitsoort: die er uit zag als de Zoete Kroon, had een geur en de doorsnede van Zoete Kroon… maar behoorlijk zuuuuur. Dus nog niet duidelijk te determineren.

Er zijn ook een paar verhalen over deze determinatie dag in Fryske media:

Voor de dag: https://www.lc.nl/friesland/Hoeders-van-het-oude-fruit-in-actie-tegen-uitsterven-rassen-23535124.html

En na de dag https://sa24.nl/switappels-neamde-myn-skoanmem-dizze-appels/

Ik zelf vond deze dag bijzonder leerzaam en echt gezellig.

 

Lena Lebedeva-Hooft,

De foto’s zijn door mij gemaakt.

Inzameling appels voor cider 2018

Inzameling van appels voor cider in het seizoen 2018. Kom langs met je appels (of gewoon voor de gezelligheid) en proef meteen een glas versgeperst appelsap, want we persen de appels meteen. Zijn je appels nog niet rijp? Lever dan je appels in op 29 september, 7 oktober, 20 oktober of 4 november bij De Biotoop in Haren www.biotoop.org of op 14 oktober bij Toentje Groningen  www.toentje.nl en wij maken een heerlijke cider voor je.

Heb je grote hoeveelheden appels en wil je appels inleveren buiten de appelinzameldagen om? Dat kan natuurlijk! Neem dan even contact met ons op via het contactformulier of stuur een mailtje naar info(at)doggerlandcider.com.

 

Meer weten over de appelinzameling of verkooppunten van onze Groningse cider? Kijk op www.doggerlandcider.com