Bladrollers ( Tortriciden)

De bladrollers ontlenen hun naam aan de eigenschap van de rupsen  om een blad met behulp van een spinseldraadje  in zijn geheel of gedeeltelijk  op te rollen en  sommige bladeren aan elkaar te hechten of een blad aan een vrucht

Te spinnen. In dit spinsel is dan gewoonlijk een rupsje aanwezig. Ze beschadigen  doorgaans niet alleen de bladeren, maar ook de vruchten en hoewel  deze  beschadiging  slechts oppervlakkig is, is er wel degelijk een schade.

Er kunnen verschillende soorten bladrollers in de aanplant voorkomen.

De belangrijkste zijn:

1 Vruchtbladroller

2 Heggenbladroller

3 Grote appelbladroller

4 Rode  Knopbladroller

5 Grauwe Knopbladroller.

De eerste twee zijn het meest bekend en  zullen we dan ook wat uitvoeriger

 

Vruchtbladroller (Adoxophes  reticulana Hb)

Deze bladroller is eigenlijk de gevaarlijkste op onze  vruchtbomen en kan veel schade veroorzaken.

Leefwijze:

De eerste motjes verschijnen  eind mei begin juni; zij leggen de gele eieren in hoopjes , enigszins dakpansgewijs over elkaar en bedekken ze met een spoedig

Hard wordend laagje. Na ongeveer 12 dagen komen de rupsen tevoorschijn; ze verspreiden zich over de bladeren , waarop de eitjes zijn gelegd en er vindt skelet vreterij plaats. Tijdens deze vreterij zitten de kleine rupsjes  goed verscholen onder een vuilwit spinseltje , dat tegen de onderzijde van het blad langs de nerven is gesponnen. Dit beeld ziet men vooral  in de scheuttoppen..

Naast deze bladbeschadiging worden ook de  jonge vruchten aangetast. Bij voorkeur daar waar de vruchten elkaar raken. Wordt  op een andere plaats de vrucht  aangetast dan is dat meestal te herkennen aan het op de vrucht vast gesponnen  blaadje.

Eind juli begin augustus verschijnen de motjes van de 2 e generatie. Deze leggen eitjes en de rupsen die hieruit ontstaan gedragen zich niet elk jaar

Gelijk. Dit is afhankelijk van de weersomstandigheden. In een droge nazomer

Is de schade  veel ernstiger dan in een nazomer die nat en koud is. In het laatste geval gaan ze zonder  al te veel schade in de winterspinsels.

De schade   door de rupsen van de 2 e generatie is in het algemeen minder ernstig en meer oppervlakkig dan van de  1 e generatie en wordt aangeduid als

“snoepvreterij”.  Verder is het zo dat voor de winter de rupsjes zich in de buurt

Van een vergaffeling van takken in de boom , zich daar  in spinnen in een spinseltje en zodra de knoppen volgend jaar uitlopen (eind maart begin april) worden deze rupsjes weer actief en begeven ze zich naar de groene delen.

Wat op dat moment soms al verwarring kan geven met de rups van de Kleine

 

Herkenning:

Het volwassen insect is een klein vlindertje , bruin met enkele donkerbruine

Banden over de voorvleugels. De rupsen zijn vuil groen met een lichtbruine kop

En licht bruine poten en  is  2 cm groot.. De eitjes kan men aan treffen op de bladeren  en vruchten van appel en peer in hoopjes van 30 tot 100 stuks en zijn

Typisch geel van kleur.

De beschadiging is te herkennen aan een onregelmatig skeletteren  van het blad en ook van  de onregelmatige vreterij aan de schil van de vruchten. Aan dit

Schadebeeld is moeilijk vast te stellen , welke bladroller aan het werk is

Geweest

Bestrijding:

Een winterbespuiting met VBC kan  soms uitkomst  bieden, maar beter is het

Te zorgen dat er voldoende mezenkastjes aanwezig zijn. Het inzetten van

Pyrethroïden  moet afgeraden worden , omdat het biologisch evenwicht en

Juist in deze periode  ernstig verstoord  kan raken.

 

 

Heggenbladroller (Cacoecia rosana L)

De Heggenbladroller is zeer polyfaag (op verschillende planten)

De leefwijze heeft een eenvoudige levenscyclus. De vlinder vliegt vanaf

Half juni tot eind juli. In deze periode worden op de stammen en dikke takken de eieren dakpansgewijs  afgezet en met een grauw groene stof afgedekt. Hierdoor worden de eieren zeer goed afgeschermd. De eieren komen het

Volgend voorjaar uit , zo rond de bloei van de vruchtbomen.. Vanaf eind april

Tot in juni  vreten aan bladeren, bloemen en vruchten , waarna in een sigaarvormig  (z.g. poppewieg)opgerold blad de verpopping plaats vindt. Hieruit verschijnen na 2 à 3 weken de vlinders. De heggenbladroller heeft maar één generatie per jaar.

 

 

 

Herkenning:

In de eerste plaats zijn de eispiegels op de gladde gedeelten van de stam en dikkere takken gemakkelijk te vinden.

Uit deze  eispiegels komen tegen de bloei de rupsjes tevoorschijn. In de eispiegels hebben de uitkomende rupsjes  halve maanvormige gaatjes

Gemaakt. Deze mogen niet verward worden met ronde gaatjes die soms al eerder in de eispiegels zijn gemaakt door het eiparasietje,  Trichogramma.

Het juist daarom dat men in deze periode  terughoudend moet zijn

Met het inzetten van  pyrethroïden (chemische middelen)

Ook is het zo dat er grote verschillen zijn bij het uitkomen van  de eitjes

Van de Heggenbladroller , zo zullen eispiegels aan de zuidzijde van de boom eerder uitkomen dan aan de noordzijde van de boom. De rupsjes begeven zich direct naar de uiterste groeitoppen van de scheuten. In het uiterste topblaadje, dat nog niet ontvouwen is. Ziet men bij een nauwkeurige waarneming een ragfijn spinseltje zitten. Hierin zit het rupsje van de heggenbladroller. Niet lang daarna worden ook de vruchten aangetast. Goed verscholen onder op de vrucht gesponnen blad veroorzaken de rupsen

Grove beschadigingen aan de vruchten . De schade is niet gemakkelijk te onderscheiden van  die van de wintervlinder en voorjaars uil. Van de vruchtbladroller  echter is de schade veel oppervlakkiger en treden er ook geen vergroeiingen  op hetgeen bij de heggenbladroller wel het geval is.

 

Bestrijding:

Een  VBC bespuiting in de winter geeft vaak een teleurstellend resultaat.

Even als bij de vruchtbladroller kan  aanbrengen van mezenkastjes en oorwurmzakken  zinvol zijn.

Verder kan men , wanneer de aanplant niet te groot is en men ziet  begin Juni

Die sigaarvormig opgerolde bladeren (z.g.poppewieg)  deze weg te nemen.

Hiermee wordt een volgende generatie weg genomen.

Marten Pelleboer